افزودنی EP

افزودنی EP:
در تجهیزاتی که انواع چرخ دنده بکار رفته مانند گیربکس ­ها و در توربین­ هایی که از گیربکس استفاده شده است، نیاز به روغنی است که بار روی چرخ دنده­ ها را نیز تحمل کند.
در چنین مواقعی بدلیل افزایش فشار، شرایط روانکاری مرزی ایجاد شده و نیاز به روغنی حاوی ادتیو EP روغن است.
در روغن­های حاوی ادتیو EP بدلیل افزایش دمای روغن، ادتیوهای EP روغن فعال شده و در اثر واکنش با سطوح تماس، یک لایه مقاوم را روی سطح ایجاد کرده و از تماس مستقیم فلز به فلز جلوگیری می­کند. در این مقاله تاثیر عدم افزودنی EP در روغن بر روی تجهیزاتی مانند گیربکس شرح داده شده است.
تعریف افزودنی EP روغن Extreme Pressure (EP) Additives
افزودنی های EP روغن شامل ترکیبات مولکولی هستند که با سطوح فلزی در شرایط اصطکاک زیاد واکنش نشان میدهد. و تولید یک فیلم حفاظتی مینماید که مانع جوش خوردگی و آسیب سطوح فلزی درگیر بهم میشود. در اثر درگیری و ضربه مداوم قطعات به هم در حین کار، دما بالا می­رود که باعث فعال شدن این افزودنی ها میشود و اگر درست و صحیح بکار برده شوند، توانایی سیال روانکاری را برای دفع ضربات بهبود بخشیده و در نتیجه عمر قطعات بیشتر میشود.
افزودنی ­های EP روغن چگونه کار میکند
هر افزودنی موجود در روغن بوسیله فشار و دمای خاصی فعال میشود . روان کننده­ های حاوی EP غالبا شامل افزودنی های دیگر نیز می ­باشد که قبل از اینکه دما و فشار به نقطه ­ای که در آن مواد افزودنی کلر و فسفر و سولفور فعال شوند کار می­کنند.
نقش و نحوه عملکرد افزودنی­های EP روغن
افزودنی­ های EP روغن از جوش خوردگی موضعی سطوح فلزی با یکدیگر در اثر بار زیاد و در شرایط روانکاری لایه مرزی جلوگیری می­کنند.

هنگامی که تماس بین دو فلز برقرار می­شود، دمای موضعی بالا می­رود و این افزودنی­ ها در این حالت به سطح فلز متصل شده و با ایجاد فیلمی که تا حدی مقاوم است، از جوش خوردگی بین سطوح ناصاف فلز جلوگیری کرده و مانع ساییده شدن دندانه می­شود. این پیوند میان افزودنی­های EP با سطوح فاز به دو صورت فیزیکی و یا شیمیایی بوجود می ­آید. این لایه به هنگام تماس، از فلز جدا شده و مانع از جوش خوردن، ساییدگی و خراشیدگی سطوح دندانه­ ها در نقطه تماس می­شود. بدین ترتیب، افزودنی ­های EP از تخریب سطح فلز که به ویژه در هنگام روشن و خاموش نمودن و بارهای ناگهانی جلوگیری کرده و مقاومت خوبی از خود نشان می­دهد.
انواع افزودنی­های EP روغن
افزودنی‌ های روغن در چرخ دنده ­ها با بار زیاد شامل افزودنی ­های کلر، فسفر، و سولفور میباشد. که در واکنش با سطح فلز به ترتیب کلراید، فسفات و سولفورهای آهن تشکیل می­دهند. این نمک­ های فلزی یک فیلم شیمیایی تولید کرده و به عنوان یک حایل یا سد عمل میکند و اصطکاک و سایش و خراشیدگی را کم می نماید. نوع چهارم این افزودنی ­ها به طریقه متفاوتی عمل می­کند و در هنگام واکنش با آهن، فیلمی تشکیل میدهد که مانعی بین سطوح می­باشد و در مقایسه با افزودنی ­های پایه کلر، فسفر، و سولفور به درجه حرارت وابسته نمی­باشد.
افزودنی ­های EP روغن شامل این عناصر است:
گوگرد (Sulfur)
ترکیبات گوگرد با سطوح فلزی در دما و فشارهای بالا واکنش نشان میدهد و فیلم روغن حاصل شده و در شرایط فشار و دمای بیشتر دوام می­آورد.
فسفر (Phosphorus)
ترکیبات فسفر با سطوح فلز تحت فشار و دمای نرمال واکنش میدهند، و در نتیجه یک فیلم روغن با خصوصیات ضد سایش و تحمل فشار زیادتر برای روان کننده بوجود می ­آورد و دامنه تولیدات این افزودنی بر پایه خصوصیات یا ویژگی ­های فسفر از ترکیبات حلال در آب تا سیستم ­های روغن بر پایه مشخصات مهندسی میباشد.
کلر (Chlorine)
ترکیبات کلر با سطوح فلزی تحت فشار و دمای متعادل واکنش نشان داده و باعث دوام موقتی روغن می­شود و اغلب سیستم ­های روان کننده کاربرد دارد.
سولفانات (Sulfanate)
ترکیبات این افزودنی، بطور قوی جذب سطوح فلز می‌شود و فیلم ایجاد شده خاصیت ضد جوش خوردگی به وجود می­ آورد. این گروه از محصولات، اثر زمانی که با افزودنی­ های پایه سولفور بکار برده می­شوند قوی تر میگردد.
روغن چرخ دنده­ها با افزودنیهای EP
چرخ دنده ­ها در شرایط سختی در حضور روان کننده کار میکند و در عملکردهای گوناگون مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله کاهش سرعت، ظرفیت بالای انتقال گشتاور واکنش این افزودنی­ ها با سطوح در محدوده فشار و دمای تعریف شده اجازه میدهد که این سطوح بر روی هم به آسانی بلغزد و سایش قطعات را به حداقل برساند و برای هر محدوده دما و فشار باید روغن­ هایی با افزودنی­ های متناسب بکار رود.

09128431279
مهندس تقی خانی